วิธีบอกความแตกต่างระหว่างโรคลมพิษและผื่นคัน

หลายคนคิดว่าผื่นคัน ผื่นแพ้ ลมพิษและผื่นคันเหมือนกันแต่ในความเป็นจริงเเล้วไม่ถูกต้อง ผื่นลมพิษเป็นผื่นชนิดหนึ่งแต่ผื่นคันทุกชนิดไม่สามารถทำให้เกิดผื่นลมพิษ หรือผื่นแดงขึ้นตามตัวได้

ถ้าคุณมีความกังวลเกี่ยวกับผิว สิ่งสำคัญคือคุณควรทราบว่า ผดผื่นที่เกิดขึ้นนั้นมีสาเหตุมาจากผื่นลมพิษหรือมีสาเหตุเกิดจากอย่างอื่นๆ 

ในบทความนี้ เราจะมาค้นหาความแตกต่างระหว่างผื่นลมพิษและผื่นคัน รวมถึงวิธีบ่งบอกอาการ สาเหตุและวิธีการรักษาผื่นแต่ละประเภท 

วิธีบ่งบอกลักษณะของผื่นลมพิษ vs. ผื่นคัน

ลักษณะผื่นลมพิษ

ผื่นลมพิษ ภาษาอังกฤษเรียกว่า urticaria เป็นผื่นที่เกิดขึ้นโดยมีขนาดเล็กหรือใหญ่ซึ่งอาจเป็นผื่นสีแดงหรือสีเดียวกับผิวของคุณและอาจเกิดขึ้นชั่วคราวหรือเป็นเวลานานก็ได้

การแพร่กระจายของผื่นลมพิษสามารถเกิดขึ้นที่ส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายหรือเกิดขึ้นเพียงแค่ที่เดียวก็ได้

ลักษณะของผื่นคัน

ผื่นคันสามารถสังเกตุได้ชัดเจนจากการเปลี่ยนแปลงของสีผิวที่กลายเป็นสีเเดงเมื่อมีผื่นเกิดขึ้น ซึ่งอาจมีอาการหรือไม่ก็ได้แต่ไม่มีตุ่มคันเกิดขึ้น โดยส่วนใหญ่ผื่นคันมักทำให้เกิดผิวหยาบและผิวเป็นแผลเป็นหรือผิวแตกออก

ซึ่งแตกต่างกับผื่นลมพิษ ผื่นที่เกิดขึ้นไม่จำเป็นต้องมีอาการคันเสมอไป บางครั้งผื่นที่เกิดขึ้นอาจทำให้เกิดคุณรู้สึกระคายเคืองหรือรู้สึกไม่สบายผิว ทั้งนี้ผื่นที่เกิดขึ้นอาจปกคลุมเพียงส่วนใดส่วนหนึ่งหรือหลายส่วนของร่างกาย

คลิกที่นี่เพื่อดูภาพของผื่นคัน

ตารางนี่แสดงภาพรวมของความแตกต่างระหว่างผื่นคันและผื่นลมพิษ 

ลักษณะ	ผื่นลมพิษ	ผื่นคัน
ลักษณะที่ปรากฎ	เป็นตุ่มผื่นแดงสีสดที่สามารถเปลี่ยนชนาดและสีได้ ถ้าคุณกดบนผื่น ตุ่มผื่นจะเปลี่ยนสีกลายเป็นสีขาวได้ มีผื่นเกิดขึ้นขนาดใหญ่ปกคลุมร่างกาย (ผื่นขนาดใหญ่ที่เกิดขึ้นสามารถขยายขนาดได้หรืออาจมีขนาดเท่าเดิม) มีตุ่มขึ้นซึ่งเป็นตุ่มที่ไม่มีลักษณะเเน่นอนและสามารถขยายใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ มีผื่นขึ้นเเบบเฉียบพลันหรือแบบยาวนาน	ผื่นแดง  ผิวพรรณมีลักษณะเปลี่ยนแปลงไป อาจดูเหมือนเป็นผื่นตกสะเก็ดหรือผื่นที่มีผิวหยาบ อาจมีลักษณะเป็นแผลพุพอง มีอาการบวม
อาการ	มีอาการคันที่รุนเเรงซึ่งเกิดได้ทั้งในระยะยาวหรือสั้น  ผิวเป็นสีแดง	คัน เจ็บปวด มีอาการระคายเคืองเเละทำให้ผิวหยาบ ที่ผิวหนังจับเเล้วรู้สึกอุ่น

อาการและสาเหตุของผื่นลมพิษ

อาการของผื่นลมพิษ

ผื่นลมพิษทำให้เกิดอาการคัน โดยมีอาการคันตั้งเเต่ปานกลางไปจนถึงรุนเเรงซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว บ่อยครั้งที่ผื่นลมพิษทำให้เกิดอาการคันที่ผิวหนังและจากนั้นจะมีตุ่มผื่นเกิดขึ้นทันที

โดยปกติผื่นลมพิษจะเกิดขึ้นแบบเป็นกลุ่ม ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้ทุกส่วนบนร่างกาย โดยผื่นลมพิษเป็นตุ่มเล็กๆขนาดเท่าเข็มหมุดหรือมีขนาดใหญ่ขึ้นและมีขนาดหรือรูปร่างที่เปลี่ยนแปลงได้

บางครั้งผื่นลมพิษเกิดขึ้นรวมตัวกันเป็นผื่นขนาดใหญ่จึงทำให้เกิดอาการคันที่ผิวบริเวณนั้นๆและผิวบริเวณรอบๆที่เกิดผื่นลมพิษจะมีลักษณะเป็นผื่นสีแดงและบวมขึ้นหรือเกิดอาการระคายเคือง

ผื่นลมพิษสามารถเกิดขึ้นเเละหายไปได้อย่างรวดเร็วและอาจเกิดขึ้นซ้ำอีกเมื่อเวลาผ่านไปหลายสัปดาห์ หลายเดือนหรือหลายปี

สาเหตุของผื่นลมพิษ

ผื่นลมพิษสามารถเกิดขึ้นได้เมื่อระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายปล่อยสารฮีสทามีนออกมามากเกินไปซึ่งโดยปกติเกิดจากการตอบสนองต่อสารก่อภูมิเเพ้

อาการแพ้เป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดผื่นลมพิษ คุณสามารถเป็นผื่นลมพิษได้ถ้าหากคุณทานอาหารหรือดื่มเครื่องดื่มที่ทำให้คุณเกิดอาการเเพ้หรือเมื่อคุณสัมผัสกับสารก่อภูมิเเพ้ที่อยู่ในสิ่งเเวดล้อมรอบตัวคุณ

สาเหตุอื่นๆได้แก่

• การใช้ยา
• อุณหภูมิภายนอก
• แสงแดด
• ความวิตกกังวลและความประหม่า
• แบคทีเรียบางชนิดหรือการติดเชื้อจากไวร้สเช่นการอักเสบและการติดเชื้อในกระเพาะปัสสาวะ

บางครั้งการเกิดผื่นลมพิษไม่มีสาเหตุที่เเน่นอน

อาการและสาเหตุของผื่นคัน

อาการของผื่นคัน

บางครั้งผื่นคันที่ผิวหนังมีลักษณะเหมือนผื่นลมพิษแต่ไม่มีตุ่มเกิดขึ้นบนผิวหนัง 

ผื่นคันสามารถมีลักษณะเป็นแผลตกสะเก็ด ผื่นแดงและมีผิวหยาบหรืออาจเกิดตุ่มที่มีหนองหรือของเหลวไหลออกมาได้ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการเจ็บปวด คันหรือรู้สึกอุ่นเมื่อสัมผัสที่ผิวหนัง บางครั้งบริเวณที่เกิดผื่นอาจทำให้ผิวบวมขึ้น

ขึ้นอยู่กับสาเหตุของการเกิดผื่น โดยผื่นสามารถเกิดขึ้นที่จุดใดจุดหนึ่งหรือเกิดขึ้นทั่วทั้งร่างกาย

สาเหตุของผื่นคัน

ผื่นคันเกิดขึ้นได้จากหลากหลายสาเหตุได้แก่การตอบสนองต่อสารก่อภูมิแพ้เป็นต้น โดยสาเหตุที่ทำให้เกิดผื่นคันได้แก่

• ผื่นแพ้สัมผัส
• ผื่นภูมิเเพ้
• โรคสะเก็ดเงินและโรคอื่นเช่นโรคผื่นภูมิเเพ้ลูปัส โรคฟิฟธ์และโรคผิวหนังชนิดเป็นตุ่มพุพองซึ่งเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย
• แมลงกัดต่อยเช่น เห็บ มัด แมลงบนที่นอนและแมลงชนิดอื่นๆ
• เชื้อไวรัสและการติดเชื้อแบคทีเรียบนผิวหนัง เช่นเซลล์เนื้อเยื่ออักเสบ

วิธีรักษาผื่นลมพิษ

บ่อยครั้งที่ผื่นลมพิษสามารถหายไปได้เอง แต่สิ่งที่สามารถช่วยได้มากที่สุดคือการระบุสาเหตุที่กระตุ้นทำให้เกิดลมพิษ

ถ้าคุณหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารก่อภูมิเเพ้ที่ทำให้คุณมีอาการแพ้ อาการผื่นลมพิษของคุณจะหายไปและไม่กลับมาเกิดขึ้นอีก โชคร้ายที่การหลีกเลี่ยงไม่สามารทำได้ง่ายเสมอไป 

ถ้าเกิดผื่นลมพิษขึ้นอย่างต่อเนื่อง มีวิธีรักษาหลายวิธีที่คุณสามารถทำได้ที่บ้านเพื่อบรรเทาอาการผื่นลมพิษ ได้แก่

• ทานยาต้านฮีสทามีน
• ทาครีมยาคอร์ติโซน
• ทาโลชั่นคาลามายด์บริเวณที่เกิดผื่น
• ล้างบริเวณที่เกิดผื่นด้วยน้ำสบู่อ่อนๆและใช้น้ำแข็งประคบ
• ในผ้าชุบน้ำเย็นประคบบริเวณที่เกิดผื่น
• สวมใส่เสื้อผ้าที่หลวมและไม่ทำให้ผิวหนังเกิดอาการระคายเคือง
• หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับเเสงแดด

ผื่นลมพิษสามารถเกิดขึ้นเป็นเวลานานหลายชั่วโมง หลายวัน หลายสัปดาห์หรือมีระยะเวลานานมากกว่านั้น

ผื่นลมพิษที่เกิดขึ้นแบบเรื้อรังและไม่หายไปได้เองรวมถึงทำให้มีอาการรุนเเรงขึ้นจำเป็นต้องได้รับการรักษาจากเเพทย์ด้วยยาต้านฮีสทามีน ยากลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์ชนิดทานหรือยาสมุนไพร ในกรณีที่เกิดผื่นลมพิษชนิดรุนเเรงจำเป็นต้องฉีดยาอิพิเนฟริน

วิธีรักษาผื่นคันทำอย่างไร 

ผื่นคันสามารถเกิดขึ้นได้ทั้งแบบเฉียบพลันเเละเรื้อรัง ถ้าหากคุณมีผื่นคันเกิดขึ้นปานกลาง คุณสามารถรักษาเพื่อบรรเทาอาการคันได้เองที่บ้าน 

วิธีที่ใช้รักษาผื่นคันได้ดีที่สุดคือควรทราบเกี่ยวกับสาเหตุที่ทำให้เกิดผื่นก่อนเลือกใช้วิธีรักษา โดยวิธีที่สามารถรักษามีดังต่อไปนี้

• ล้างผิวที่เกิดผื่นด้วยน้ำนมอัลมอนด์
• ทาครีมยาคอร์ติโคสเตียรอยด์บริเวณที่เกิดผื่น
• ทานยาฮีสทามีน
• ใช้ครีมทาที่มีสารเรตินอล
• ทาว่านหางจระเข้บริเวณที่เกิดผื่น
• ทานยาหรือฉีดยาตามที่แพทย์สั่ง

เรามีเเนวโน้มเป็นผื่นลมพิษหรือผื่นคันได้มากกว่ากัน

ผื่นลมพิษและผื่นคันมีหลายสาเหตุที่ทำให้เกิดผื่นทั้งสองชนิดนี้ได้ โดยส่วนใหญ่ผื่นเหล่านี้เกิดขึ้นจากสาเหตุทั่วไป

โดยผู้ที่มีเเนวโน้มเกิดอาการเเพ้เป็นผู้ที่มีแนวโน้มเป็นผื่นลมพิษหรือผื่นคันได้มากกว่าคนปกติ อย่างไรก็ตามผื่นลมพิษเเละผื่นคันสามารถเกิดขึ้นได้กับคนทุกวัย

คุณควรไปพบแพทย์เมื่อไหร่ 

ถ้าคุณมีผื่นลมพิษหรือผื่นคันเกิดขึ้นเป็นระยะเวลานาน คุณควรไปปรึกษาเเพทย์ผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับภูมิเเพ้หรือโรคผิวหนังที่สามารถช่วยรักษาอาการที่เกิดขึ้นกับคุณได้ โดยพวกเขาสามารถเลือกใช้วิธีการรักษาที่ดีที่สุดให้กับคุณ

ผื่นลมพิษเเละผื่นคันเป็นผลลัพธ์ที่เกิดจากการตอบสนองต่อสารก่อภูมิเเพ้หรือเป็นสัญญาณเตือนของโรคที่อาจเกิดขึ้น 

ควรไปพบเเพทย์เมื่อเกิดผื่นขึ้นที่ผิวของคุณร่วมกับอาการดังต่อไปนี้

• หายใจลำบาก
• มีอาการคันหรือระคายเคืองในลำคอ
• มีอาการเจ็บปวดบริเวณที่เกิดผื่นคัน
• มีอาการเจ็บปวดที่หัว คอ หรือท้อง
• มีอาการบวมที่ใบหน้า เปลือกตา ริมฝีปาก ลำคอหรือแขนขา
• มีไข้
• วิงเวียนศีรษะ
• สับสนมึนงง
• มีอาการกล้ามเนื้ออ่อนเเรงหรือกล้ามเนื้อไม่มีเเรงเฉียบพลัน
• ท้องเสีย
• อาเจียน 
• มีผื่นคันที่มีแผลเปิดหรือแผลพุพอง
• มีผื่นขึ้นที่ปาก ตา หรืออวัยวะเพศ 

ผู้ใหญ่หรือเด็กรวมถึงเด็กทารกสามารถเป็นผื่นลมพิษหรือผื่นคันได้ ซึ่งโดยปกติมักเกิดจากแมลงกัดหรือการทานอาหารที่ไม่เคยทานมาก่อน  

อย่างไรก็ตาม ถ้าเด็กทารกมีผื่นลมพิษหรือผื่นคันเกิดขึ้น ควรพาไปพบกุมารเเพทย์เพื่อพูดคุยเกี่ยวกับอาการที่เกิดขึ้น โดยเฉพาะถ้าเด็กมีผื่นเกิดขึ้นร่วมกับอาการที่กล่าวมาข้างต้น 

บทสรุป

ผื่นลมพิษและผื่นคันเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุซึ่งเป็นสาเหตุทั่วไป

ผื่นลมพิษเป็นผื่นชนิดหนึ่ง แม้ว่าผื่นที่เกิดขึ้นไม่มีลักษณะคล้ายกับผื่นคัน โดยผื่นที่เกิดขึ้นสามารถเกิดได้ทั้งแบบเฉียบพลันและเรื้อรัง

สิ่งสำคัญคือควรค้นหาสาเหตุของการเกิดผื่นว่าเป็นผื่นลมพิษหรือผื่นคันเพื่อเลือกใช้วิธีรักษาที่เหมาะสม โดยปกติผื่นทั้งสองชนิดนี้สามารถรักษาที่บ้านได้ 

เมื่อมีอาการอื่นร่วมด้วยเช่นหายใจลำบากเกิดขึ้นพร้อมกับผื่นลมพิษเเละผื่นคัน จำเป็นต้องได้รับการรักษาจากเเพทย์ทันที